Als vrouw heb ik uiteraard jaren geroepen dat ik heel goed was in twee dingen tegelijk doen, ik voelde me een top-multitasker; wist moeiteloos meerdere klussen gelijktijdig op te pakken, even iemand bellen en ondertussen mailtje typen, autorijden en telefoneren (handsfree natuurlijk), gesprek voeren en ondertussen dat whatsapp berichtje scannen… ik draaide mijn hand er niet voor om.
Inmiddels heb ik veel gelezen en gehoord over de werking van ons brein. En wat blijkt, multitasken is een mythe. We kunnen helemaal geen twee dingen tegelijk (behalve als het gaat om zaken die een automatisme zijn geworden; bijvoorbeeld strijken en tv kijken, of thee drinken en een gesprek voeren). Ook vrouwen niet! Een “goede” multitasker kan vooral heel snel schakelen, switchen tussen de ene en de andere taak. En we switchen wat af tegenwoordig!
Ping een appje; even kijken. Bliep een mailtje, toch even lezen. Pff even iets anders… nu.nl maar weer even checken. En eh, staat dat huis van de buren al op funda? Toch even kijken wat ze ervoor vragen. Niet vergeten, hondenvoer bestellen…ach, wat een leuke foto van dat hondje, waar is die gemaakt..??
Waarom laten we ons steeds zo afleiden? Ook daar geeft ons brein het antwoord. Die afleidinkjes geven namelijk een heel goed gevoel. Het zijn kleine dopaminepiekjes in je brein, waar we als het ware verslaafd aan raken. Ik herken het als het weekend is of ik op vakantie ben. Dan nemen de berichten uiteraard af, maar ik moet me echt bedwingen om niet zoveel keer per uur ( ik ga het aantal niet noemen 😊) te checken of er toch niet iets belangrijks voorbij is gekomen. Appjes, mailtjes het geeft een gevoel ‘nodig te zijn’. Het is een universeel gevoel wat stamt uit een ver verleden; om te overleven was het in de oertijd belangrijk om bij een groep te horen. Ook nu is het belangrijk deel uit te maken van een groter geheel, al is het maar voor het sociale contact. En eerlijk gezegd.. het is toch lekker om te weten dat je niet onmisbaar bent?
Dus we verwachten steeds meer van onze multitaskvaardigheid (eigenlijk switchvaardigheid) omdat er zoveel informatiebronnen zijn en ook omdat het ons zo’n goed gevoel geeft door de dopaminerushjes. Maar laat ik nou een tijd geleden hebben gemerkt dat ik er juist minder goed in werd. Op de een of andere manier leek mijn concentratievermogen af te nemen. Het multitasken werd soms het schuiven met taken, beetje van dit, dan weer een stukje van dat. Totaal niet efficiënt, want de to-do-list werd er niet korter van. Zeker in tijden van grote drukte, veel opdrachten, overvolle agenda, net als ik het zo nodig had, liet mijn multitask-gen me in de steek! Ik en misschien ook jij belasten ons brein te veel, het is er niet voor gemaakt om zoveel te switchen, blijkt uit onderzoek.
Hoe kun je nu zorgen dat je ook in drukke tijden, al die afleidingen, met je verslaving aan dopamine en je behoefte om ergens bij te horen, het werk toch gedaan krijgt? Alom bekend is dat aandacht het belangrijkste is om taken te kunnen afronden, met name de uitdagende taken. Ons vermogen om zaken met aandacht uit te voeren neemt af naarmate we veelvuldig switchen. Blijkbaar wordt het steeds moeilijker om je gedurende langere tijd te focussen, met 100% aandacht ergens mee bezig zijn. Dat klinkt zorgwekkend, maar het goede nieuws is dat onze hersenen in staat blijken om te leren waardoor we de oplossing zelf in de hand hebben: train je aandachtspier!
Hoe pak je dat aan? Allereerst door na te gaan op welke momenten van de dag je de meeste energie hebt. Die momenten lenen zich bij uitstek om een uur ongestoord, dus alle meldingen, piepjes en bliepjes uit, zonder afleiding in je directe omgeving, met volledige aandacht een taak uit te voeren. Je zult zien dat dit in het begin heel onwennig voelt. Net als een verstokte roker is de verleiding heel groot om die mobiele telefoon toch nog even te pakken. Er kan onrust in je lijf ontstaan waar je graag vanaf wil. Maar dit ongemak moet je even verdragen. Als je dit een week of vier 2 a 3 keer in de week oefent, zul je zien dat het steeds makkelijker wordt. Dat je steeds meer gedaan krijgt in dat uur. Dat je misschien zelfs gaat verlangen naar dat uur. En dat je ook op andere momenten makkelijker je aandacht erbij kunt houden. Met als gevolg dat je veel efficiënter werkt en meerdere taken (multi-tasks…) gedaan krijgt!!
Meer lezen over gedragsverandering? Lees deze blog van mijn collega Yvonne: Overal en altijd bereikbaar?
Hedwig Passier